Nhật ký thư ký tòa

NHẬT KÝ THƯ KÝ TÒA … [phần 1]
Ngày 19.3….
Sáng ngồi ăn tô bún giò, bà chủ quán bảo cháu thế mà sướng, làm Tòa án được bao nhiêu người nể sợ, chả bù cho thằng Toàn nhà cô, suốt ngày cắm mặt vào cái máy tính, nó làm ai ti ai tiếc gì mà đi suốt, toàn bị sếp mắng giao việc chứ không được nhàn như cháu. Con Bích nhà cô mới lớp 7, chắc sau cho đi học luật. Mình nghe mà thấy ngại ngùng trong lòng. Nhớ, bố mẹ mình cũng muốn sau mình làm quan, ra trường cái có ông bác Tuấn làm lớn ở Thủ Đô, nói về kiếm 200 củ, giờ mình ở đây, 3 tháng rồi, làm thư ký Tòa. Lương chỉ đủ ăn sáng với trả tiền thuê nhà trọ, từ khi lên phố làm thứ ký Tòa đến giờ, tưởng ra trường đỡ đần hơn cho bố mẹ, nào ngờ vẫn như thời sinh viên, mình vẫn bám lấy nguồn thu chủ yếu từ cái hàng thịt lợn của mẹ ở quê.
Thấy bà bán bún ngưỡng mộ mà chợt thương mẹ, thôi thì mới vào, cứ cố gắng, ai mà chẳng phải bắt đầu từ những ngày cơ cực.
Ngày 24.7 …
Hôm nay sếp gọi vào hỏi chú mày mai đi Hà Nội với anh, ra đó chú gọi bác Tuấn cho anh gặp có chút việc chút. Đoàn đi có cả lãnh đạo lớn, chú được đi là may lắm đó, anh phải nói mãi.
Mình hoang mang thực ra bác Tuấn cũng chưa gặp bao giờ, bác ấy làm to nhưng anh em xa, lâu lâu giỗ ông nội hay Tết gì mới gặp sơ sài bác ấy, gặp bác cứ nhắc, mày cố gắng lên, không có bác giờ có mà đi dán tờ rơi cho mấy văn phòng luật sư rồi con ạ, nhớ lấy mà phấn đấu.
Mỗi lần gặp bác Tuấn là sợ vãi ra, nay sếp lại muốn mình kết nối cho sếp và lãnh đạo gặp, không biết chuyện gì, mà giờ phải gọi nói như thế nào cho phải phép, nói thế nào cho không bị chửi. Mình nghe người ta nói người thủ đô họ khác, dù cũng đang sống ở một thành phố khá lớn nhưng cũng coi như quê thôi, nói gặp họ là gặp làm sao dễ được. Nghe nói sếp sắp lo cho cái ghế phó chánh án tỉnh, phen này ra thủ đô lại mang theo mình, tự nhiên áp lực. Thôi chắc lại nhờ mẹ, không thể không nhờ mẹ được, mới biết, khó thoát khỏi chủ quầy thịt heo nơi chợ huyện, may còn mẹ vẫn không bao giờ bỏ rơi mình …
Ngày 10.2…
Sếp được lãnh đạo trên giao phải đích thân quan tâm một vụ án của bà Xèo chủ cửa hàng xăng dầu tranh chấp đất với ông Thiết bán xi măng. Bà Xèo quen lãnh đạo tòa tỉnh nhưng ông Thiết lại em rễ bí thư tỉnh ủy. Sếp giao cho anh Thìn thẩm phán giải quyết, anh Thìn bảo bảo mình nghiên cứu cơ sở pháp lý để xử vụ này, nghe mình báo cáo cái vụ này bà Xèo sai rành rành rồi. Anh Thìn nói sếp bảo có cách nào mời họ lên hòa giải được không, chú mày phải khôn khéo, nói họ lên hòa giải, phải cho êm vào, chứ đừng để ông bà nào nó ghét mình. Mày không làm bà Xèo êm vụ này, lãnh đạo tỉnh không hài lòng với sếp là anh bể, mà mày không làm vừa lòng ông Thiết, bên tỉnh ủy mà không hài lòng thì đường lên Phó chánh án của sếp cũng không trơn đâu. Mình làm thư ký, làm sao mà giải quyết được vụ nan giải này hả trời.
Ngày 4.9…
Hôm nay có nguy cơ mất cả một cuộc tình, sếp rủ mình đi tiếp khách bên tỉnh, nhậu với hát tổng hết 6 củ, mà mình tiền đâu, sếp lại bị vợ gọi về trước như nhiều lần rồi, mình lại gọi nhờ cô người yêu mình đến tận quán kara để mang tiền lên trả. Đ.M, cái quán này toàn em hở hang, quán số nhà 72 mình đã bảo người yêu mình chờ mình ở số 86 xa xa, mình xuống lấy tiền rồi chạy đi xử lý, đã bảo người yêu về trước, thế đếch nào về đọc tin nhắn: “Tưởng anh làm quan tước gì thì đàng hoàng, chứ đến nỗi phải nhờ tôi mang tiền đến trả đi hát với gái thì chịu!”
Ngày 7.3…
Hôm nay là lần thứ 3 lên lấy lời khai của công an vụ mình mất cái xe máy. Khổ, cũng cán bộ Tòa đàng hoàng mà mất cái xe máy đến nay hơn tháng rồi, lấy lời khai lần thứ 4 rồi, xe máy thì chưa thấy đâu, chỉ thấy là cứ lấy lời khai, trình bày, nhận dạng, làm đủ kiểu mà xe chưa về.
Mẹ lại chuyển cho tiền mua xe máy mới, té ra cái quầy thịt lợn bao cả nhà. Bố đi dạy môn lý, lương được ít đồng thì đam mê chim cảnh, cứ lương về là nuôi chim, mình chưa xin được đồng nào, lại bòn mẹ vậy. Không biết bao giờ cho mẹ bớt khổ đây?
Mẹ vừa gửi tiền lên cho mua xe máy, giờ 8.3 chẳng lẽ lại lấy tiền mẹ gửi mua xe mua quà cho mẹ? Tại sao lại bế tắc thế này?
12.6 …
Thằng Hoàng chở lên Hà Nội chơi, nó thuê cái khách sạn sang chảnh, năm nay là năm thứ 4 làm thư ký Tòa rồi, lần đầu tiên mình mới ngủ được cái phòng như này. Nó chở lên cuối tuần đi quẩy sau vụ bán lô đất trúng đậm. Nhà nó đất có hơn 2000 mét, tính ra không bằng đất nhà mình đến gần bốn ngàn, nhưng mình quê, nó ở thành phố. Bố nó cắt cho 500 mét, vào cùng đợt với mình, mà 4 năm qua, nó bán đi, mua lại, sang lô này lô kia làm sao giờ nó thành đại gia rồi, làm thư ký Tòa nhưng nó được gọi là Hoàng Đất, đi học nghiệp vụ xét xử được gần 6 tháng rồi. Nó tính ra lại là thằng thanh liêm nhất cơ quan, mấy cô mấy bác vào cho đồng này đồng kia, nó nạt bảo ở đây Tòa án, đừng nghĩ mang tiền ra là mua được Tòa. Nghĩ tủi, giá mình được thanh liêm như nó thì sướng.
15. 8…
Sếp phó Long đi học thạc sỹ lớp với thằng Hoàng, thạc sỹ của học viện gì trên Hà Nội nhưng liên kết với trường Trung cấp ở tỉnh mở. Hôm nay, Hoàng nó lại rủ đi chở thầy ra ga tàu sau khi dạy xong cuối tuần. Thằng Hoàng đóng cho thầy thùng hải sản to đùng, thầy khen hải sản Hoàng mua là nhất xử Đông Dương này.
Mình không có tiền học ngay thạc sỹ vì sợ lại xin tiền mẹ, nhưng sếp Long tin, thằng Hoàng cũng tin, cả hai đều nhờ mình viết luận văn cho, nên cũng được đi theo ngóng thầy này thầy kia góp ý hướng dẫn.
7.9 …
Người yêu cũ cưới, sau cái vụ mang tiền cho mình thanh toán ở quán kara, người yêu dần xa mình rồi giờ cưới được ông ngon làm ở Đảng Úy Khối gì đó, tên Lam. Nói thật, mất một mối tình hơi oan vì hôm đó nhiều em hở hang nhưng mình toàn ngồi lo hóa đơn cao thấp chứ không tâm hồn nào nghĩ tới gái. Thôi coi như không có duyên với nhau chứ cũng không sao, mọi thứ cũng là bài học.
Từ khi mình nhận viết luận văn cho thằng Hoàng thì mấy khoản tiếp khách mình lại có mối để đá cho thằng Hoàng, âu cũng là kiếp hầu hạ các sếp cả, nó đi học nghiệp vụ mới 6 tháng, chưa lên thẩm phán nên mình còn tranh thủ được.
Ở nhà thì mẹ lại nhắc khi nào có con dâu dẫn về dẫn ra thăm quầy thịt lợn của mẹ. Tính cũng đi ăn cưới cho bình thường, vì người yêu cũ làm bên Viện khác quận nhưng dù sao cũng biết nhau cả, nhưng cứ thấy thế nào thế nào lại thôi. Đã gọi bác Bình gửi giúp cái phong bì 500k cho xong.
26.5…
Sếp nói chuyện đi học của mình cần phải lo nhiều nơi, ở tận TW nữa cơ, nên chưa thu xếp được. Sếp nói Hoàng nó đi học trước là vì suất trên dội về, chứ ở tỉnh không quyết được, anh mày đây ngày xưa người ít, việc cần, mà cũng phải hơn 6 năm mới đi học, mày vừa được 5 năm ăn thua gì.
Là vì hôm nay thằng Hoàng nhận quyết định bổ nhiệm thẩm phán, mình giờ làm thư ký cho nó, nó cũng thương mình, hay cho mình đồng này đồng kia, nhưng cũng cảm giác buồn mới hỏi sếp, chứ có ý gì đâu …

(còn tiếp)
[đây là nhật ký hư cấu, được viết bởi một người đã có dịp đi cùng các sự thật của cuộc sống nghề luật]
 
NHẬT KÝ THƯ KÝ TÒA [phần 10]

Ngày 27.03 …
Hoa khôi Tòa án lại nhờ mình hoàn thiện giúp cái bản án, mình bảo vụ này bà đầu vụ thuê người đi đánh người đòi nợ sao không trả hồ sơ để điều tra bổ sung chứ bỏ lọt tội phạm. Em báo là em báo cáo sếp hết rồi, vụ này chỉ vậy mà xử, anh viết án cho em xem thế nào cho nó chỉ ba thằng này phạm tội thôi, còn mụ Thúy này không có tội là được.

Mình hơn Oanh ba tuổi nhưng vẫn làm thư ký cho nàng mấy năm nay, được hỗ trợ nàng mình cũng nâng cao tay nghề, với lại viết án cho người đẹp có phải ai cũng được nhờ đâu. Cuối tuần mọi người hay đi chơi còn mình về Hằng Xái hoặc về quê lại làm mấy việc, vẫn ôm án như thường. Em Oanh nói như vạch đề cương rồi, nhưng cứ viết theo cái đề cương dựng sẵn này nó vô cùng khó viết. Mà ở cái Tòa Hằng Xái này, đề cương mà em Oanh nói nghĩa là sếp đã thông qua, nhiều khi không phải sếp Hằng Xái mà sếp tỉnh thông qua, đã thông qua rồi không viết khác được, nhưng rõ ràng viết là vô cùng khó, đó là câu chuyện mà mình lần khân chưa xong.

Sáng nay thằng Hoàng bảo Oanh nói tôi nhờ ông, chứ ông chưa ra án oanh còn để nộp các sếp. Ông biết, giờ tôi với Oanh chuyên môn nhờ ông cả, giờ mà đi nhờ người khác lại mang tiếng bọn tôi làm thẩm phán mà không ra án được, khổ thế, nên cái này nhờ ông nhanh giúp cái, không phải gì mà bao nhiêu người phía sau, mà hai ngày nữa là xử rồi.

Không đưa mụ Thúy vào, cũng không lập luận mụ có dấu hiệu, nhưng mình cũng có nêu phần nhận định về hành vi của mụ Thúy thì nếu có cơ sở cơ quan tiến hành tố tụng sẽ xem xét xử lý trách nhiệm theo luật. Rồi án Oanh trình lên cũng được duyệt, cho kịp trước ngày xử án.

Lúc Hoàng đặt xe để mình lên lại học viện, Oanh nhúi vào tay gói quà, bảo anh cầm quà của các sếp, các sếp khen án này chu toàn, sau phúc thẩm êm xuôi anh em mình còn được cảm ơn thêm. Như bốn năm năm trước thì mình không dám nhận, nhưng đây đâu phải lần đầu, nên ngượng ngịu cảm ơn nàng rồi đi.

Ngày 29.03 …
Bác Thọ gọi điện ra bảo mình nhanh tìm cách cứu bác với chứ anh Tú bị bắt quả tang vào khách sản chơi đá với với một đám trẻ trâu. Hỏi ra mới biết khởi tố rồi, tổ chức sử dụng ma túy khởi tố rồi chứ không phải đùa. Bác Thọ là bác họ bên mẹ, nhà buôn thức ăn chăn nuôi giàu lắm. Anh Tú công tử học hành lênh ngênh, chơi bời là chính, bác Thọ cũng cứu mấy lần rồi. Khổ cái, lúc mới nghe tin tạm giữ, bác Thọ đã bị tay cò bảo quen được kênh chạy án nộp năm trăm củ để thoát hình sự, giờ thì có quyết định khởi tố bị can luôn rồi. Cả đảm tổ chức hút chung nghe đâu mười sáu đứa. Bác mếu máo bảo không phải là tiếc năm trăm củ đi tong mà giờ khởi tố rồi thì tù rồi, khổ lắm con ơi bác được một thằng con trai.

Giờ thì bác bảo mình làm sao án treo, làm sao đòi lại tiền từ thằng cò, khó như lên trời. Tổ chức chơi đá lại nghe đâu vai trò đầu têu, với một mớ đánh lộn đập bậy đua xe bị phạt hành chính kẹp vào nữa. Tiền đưa cho cò thì không giấy tờ, không ghi âm, không nhắn tin, không chuyển khoản.

Mấy ca này khó, lại phải nhờ Hoàng đất tìm phương kế. Nó bảo thôi rồi, tao biết ông bác mày lại tìm đến ai rồi. Hoàng bảo, có nhiều việc xử lý nhưng tao chỉ xử lý trên nguyên tắc của tao, một là đúng việc hai là đáng việc ba là được việc. Đúng việc là hồ sơ nó phải chính nghĩa, xử lý được, chứ thằng Tú con bác mày thế chạy bằng mắt à, làm sao ra treo, treo mà tù. Đáng việc thì ô kê anh em mày, đáng thì tao giúp, nhưng mà giúp không được nguyên tắc một thì vứt. Được việc thì đó, nguyên tắc tao sòng phẳng, đã đúng, đã đáng thì phải được, được cho bác mày mà cũng được cho tao và người liên quan, nhưng tao thấy thiếu cái đầu rồi thì tao không giúp được. Chuyện gì ra chuyện đó, chắc thì làm, làm được thì làm, chứ đánh giá không ổn không làm, tao không vì tiền mà mất mọi thứ được, như mày thấy chuyện gì gì chứ tao không có giàu vì nghề tòa. Thà tao làm Hoàng đất Hoàng chứng cho nó thanh thản.

Ngày 02.04 …
Dạo này hôm nào không học là anh Long lại chở mình với anh Trường lên phố chơi mấy mối quen, với lại cũng đi tiền trạm gặp gỡ cái Linh xem học hành thế nào. Cả băng đi ăn lẩu cháo lòng bảy món.

Anh Khảo bạn anh Linh làm phó thi hành án huyện ở Điện Biên xuống với một vài người bạn. Anh Khảo bảo các bác làm Tòa sướng nhất, bố cả thiên hạ, chứ em người ta gọi dân đi đòi nợ thuê các bác ạ. Anh Trường bảo thê đếch, cả hệ thống tư pháp vào cuộc xong, lên mâm cho chú xơi thì có, chú cứ lại khách sáo. Này nhá, án kinh tế dân sự, cứ Tòa làm tất, dâng bản án sang, các chú thu phần trăm về cho nhà nước ba hào nhưng làm kèo với bên được thi hành mười hào, nhà nước nuôi ăn, còn đi đòi nợ thuê lại ôm tiền bỏ túi, làm thuê thế anh xin đi làm thuê. Đấy, bên thắng thì chú làm kèo thu tiền ăn chia tỉ lệ, bên thua thì chú làm kèo giam chậm thi hành, nói chung đu đưa hai bên kiều gì cũng có quà, tôi bảo phải không?
Ấy anh, đó là anh nói chỗ anh Tiến đây, nghe nói thi hành án ở Hà Nội, làm vụ mà tỉ lệ mười hào trên trăm như anh nói, nhà em tiêu ba đời không hết bạc, có vụ thi hành hàng trăm tỉ bạc. Nhưng anh bác từ từ nghe em, ở cái huyện hẻo lánh bọn em, mấy anh ném cho thi hành mấy án phí hình sự thì bọn đi tù nó không thèm nộp, đố anh lên đó mà đòi, mà đòi bao nhiêu, hai trăm ngàn, trời ạ. Án dân sự vợ chồng bỏ nhau, thừa kế khoai sắn vườn đồi chẳng chia chác gì được mấy hào, em đến ạ luôn. Với ba trăm ngàn mà mà đi đường rừng hơn ngày mới đến, thằng chồng nó vác rựa ra bảo, đi tìm con vợ mà đòi, tao không có tiền nộp, mày về. Có hôm em với đứa em đi cưỡng chế giao đất rừng vợ chồng bỏ chia nhau, nhà con vợ bảo Tòa chia được ít, nó kéo quân lên gần năm mươi người, lên thấy thế lại lủi thủi bảo nhau thôi không ổn rồi, huyện ủy quán triệt, thi hành án không để ảnh hưởng trật tự trị an, nói thật các bác, các bác tuyên kiểu gì mà bọn em mười năm chưa dám cho thi hành, thà cứ để hai nhà tự xử với nhau, chứ thi hành nhúng vào, dân ở đây họ chém, đừng có đùa. Các bác thấy, cưỡng chế thi hành không phải là trận đánh đẹp, vào tù như chơi, nhân quả cả đấy, không luật nào bằng luật nhân quả, các bác ngồi bàn giấy phán, án khi thi hành bọn em cưỡng chế thì giao rựa phục kích chờ sẵn, an ninh lực lượng huy động dù có bài bản nhưng nhiều trận bọn em phải rút quân, không rút quân là không êm, án do các bác xử cả, em nghĩ, một phần hình như không công bằng, chứ đâu người ta phản đối quá.

Bác bảo, em ăn vào đâu bác ơi. Cơ quan em bác biết, còn họp nhau, án ai chưa thi hành mà ảnh hưởng thành tích, loại hai trăm, ba trăm không đòi được, chúng em lại xúi nhau bỏ tiền túi nộp cho nhà nước lấy cái thành tích thi đua. Mười mấy năm em làm, ở cái huyện em chẳng có cái gì ra tiền như bác nói cả, phải bỏ lương ra để lấy thi đua bác ơi. Nghề em nó bạc thế, à quên, nghề em mà em ở thủ đô như bác Tiến đây, chắc em cũng đỡ hơn rồi. Anh Trường bảo, à à cái này thì anh mày chưa nghĩ tới. Chứ chỗ chú Tiến, nói chú là khá lắm đấy, anh biết, các chú với mấy công ty đòi nợ của ngân hàng lập ra để đòi nợ cho ngân hàng là thân thiết lắm. Đòi nợ thuê là tiếng thế thôi, chứ có miếng, có phần thì vẫn béo, có nghề nào dễ đặt vấn đề tỉ lệ như nghề thi hành án. Anh Tiến thì bảo các bác cứ đùa, em biết có vụ người ta kể, trên tòa chưa thu được gì cũng tỉ lệ phần trăm hết rồi, bọn em đầu sai, rơi vãi vài hạt cho vui chứ đâu sướng như các anh, đi đâu cũng được cung phụng hết cỡ, phán xong cùng lắm bị hủy sửa chứ sai chẳng thấy ai phán sai phải đi tù. Em làm mà em sai bọn em đi tù, em khổ lắm các anh ơi.

Ngày 3.4 …
Hoàng đất bảo cái anh Linh đang học với mày là anh ấy thế lực lắm, hôm rồi đi miền trung tháp tùng bác tổng, anh ấy như người ban tổ chức chứ đừng đùa. Khách nhiều sếp lớn các tỉnh các nơi về, quan chức cao cấp đầy, mà thấy anh Linh quen nhiều lắm, nhận hồ sơ, giấy tờ của nhiều người nhờ cậy gửi gắm, mày ở bên mặt trời mà không biết gì hết. Tao với em Oanh tháp tùng sếp chánh tỉnh mình đi để dự hội thảo tổ chức ở quê bác tổng. Hội nghị xong thì cũng vừa khéo dịp bác tổng ghé về thăm nhà thờ họ khánh thành, thế là cả đoàn hội thảo đến luôn. Em Oanh thế trước nay tưởng kênh nào, nay mới biết té ra hồ sơ giám đốc thẩm ra là gửi cho ông Long xử lý. Dạo này anh Long học với mày, nên em ấy mới hay ra cuối tuần mới gặp được, té ra tao quen mày, sau này cũng rất hay, em Oanh lộn xộn anh em mình có chỗ để đi lại rồi.

Mình giật mình, nhớ lại lời anh Trường nói, à rồi, trước cũng có chị Thu trong lớp nói, cỡ anh Long ở trên tối cao. Quái lạ, bố mẹ ở quê, nông dân chay, mà bác ấy có con đường loằng ngoằng nào sáng thế không biết.

Ngày 4.4 …
Các chú nghe anh, nếu muốn bền cái nghề này thì cẩn trọng, đấy khi yên lành không sao, chứ mà vào diện đốt lò thì ba cái trò mèo đen tối cũng lộ ra hết. Đầy ra kia, hôm nay cái việc giải cứu thấy ngay, nhận hối lộ chạy án cho vụ án nhận hối lộ, rồi hối lộ lồng trong hối lộ, rồi thì hành chính, điều tra, xét xử, chúng ta làm nghề sao cho nó vững.

Nhậu mấy ly với đậu phụ chiên và lươn khô xào cà anh Long đưa lên, anh Trường lại đe mọi người về việc giữ lấy nghề.

Nghề này quen ăn là không chắc đâu, anh biết, anh đây biết, thằng Long này anh cũng nói luôn, cùng lắm mày bảo sếp mày anh mày chướng, đuổi cổ tao khỏi ngành anh cũng nói, là tao không sợ, tao về bán trứng vịt lộn cũng sống được, có ai chết đâu nào đâu mà sợ, nhưng ý là chừng mực, đúng cái giới hạn thôi, cái giới hạn phải giữ, chứ cái nghề mình nó bạc ở chính cái quyền lực anh em mình có. Đấy tao về bán hột vịt thì có quyền đếch đâu để lạm dụng quyền, nhưng tao là thẩm phán, được tuyên, được quyết, cái chỗ này như thuốc độc. Mày thử mày có quyền như mấy ông giải cứu bị bắt thì mày có lượm không, trả lời được không, nhức đấy, khó đấy. Thế thì lượm có chỉ chừng đó người lượm à, nhưng ai biết mà bắt, bắt ai. À thì đúng, thấy chưa, đương sự của các chú mày cũng như mấy anh chị doanh nghiệp, nó biếu, nhưng nó cũng ghi âm, chụp hình, lập danh sách ai, bao nhiêu, ngày nào, seri tiền nữa chứ đừng đùa.

Mày cãi, nó ập vào nhà khui ra, đúng tiền đó, số seri đúng, đánh dấu đúng, có mà chạy đằng trời. Ơ hay, cơ hội người này mất là cơ hội người kia được, cái này cũng không có gì phải bàn, thấy chưa, đưa nhận hối lộ để chạy án trong vụ đưa nhận hối lộ. Đó mà một loại phạm trù không khó giải mà phải hiểu. Cái này các chú cần lưu ý, chúng ta không đùa được đâu, càng có quyền càng có nguy cơ bị quyền đè, quyền bẫy, ngộ độc quyền.

Đấy thấy chưa, cứ bán hột vịt lộn thì không có quyền gì để vỗ ngực với ai, nhưng lại không bị ngộ độc quyền, quyền lực như thuốc độc, đừng đùa.

[đây là nhật ký hư cấu, được viết bởi một người đã có dịp đi cùng các sự thật của cuộc sống nghề luật]
 
Đọc để ngẫm về cái chuyện quan trường. May mà mình cũng k đâm đầu vào đây chứ k cũng hỏng
 
Hôm trước lượt qua bận chưa kịp thẩm, TML viết rất hay chờ bài mới đọc cmn hết buổi chiều
 
NHẬT KÝ THƯ KÝ TÒA [phần 11]
Ngày 6.4 …
Chị Nga gọi điện nhờ mua mấy cuốn sách. Ở Đinh Lễ sách ngập, nhưng ít sách luật, cũng phải mò đến mấy nơi. Thấy ở Hà Nội cái gì cũng đắt đỏ, trừ sách, mới cứng mà giảm hai mươi phần trăm, rất ưng mua. Ở ta giờ văn hóa lướt điện thoại chứ sách giờ ít người đọc, chắc vì thế mà giảm giá. Ở tòa người ta coi luật, nghị quyết, thậm chí công văn hướng dẫn, với quan trọng là luật của sếp, chứ rất ít người đọc sách, nhưng chị Nga thì vẫn chăm chỉ đọc.
Các thẩm phán trước khi xử thì xem lại mấy bản án đã xử trước đó mà không bị hủy, sửa để xử theo. Nhưng cũng có khi luật sếp mới quan trọng. Như hồi anh Nam xử vụ đánh nhau, án viết lách xong, cái đoạn quyết treo hay giam, phải chờ sếp họp hội nghị bàn tròn ở quán thắng cố xong mới chốt được, thế là anh Nam chơi nghị án kéo dài, chờ sếp. Anh Nam bảo, biết đếch nào, trước xử sếp bảo treo hay giam thì chờ sếp. Té ra sếp phải chốt hợp đồng với người nhà, giam thì bao nhiêu, treo thì bao nhiêu, mà chốt xong rồi nhưng cái đoạn thanh toán mới oái oăm. Tuyên trước thanh toán sau hay tuyên sau thanh toán trước, người nhà muốn an toàn, nhưng sếp cũng muốn vậy. Mối thân thuộc sếp mới bảo múc trước, chứ mối này quen qua lại bắc cầu, sếp bảo cứ đợi đã. Vụ đó, mãi hơn mười giờ sáng mai mới tuyên, người nhà nói phải cắm sổ đỏ bốc nóng. Phàm những chuyện cấp bách, luật pháp căng thẳng nên mọi việc phải chín muồi mới xong. Anh Nam nói vụ đó áy náy quá, rõ ràng đáng treo, nhưng nếu họ không bốc nóng, sếp lại bảo mình giam. Làm theo luật thì đôi khi không còn cơ hội được làm theo luật nữa, làm theo sếp thì còn cơ hội được làm theo luật, cũng còn nguyên cơ hội làm theo sếp. Áp dụng luật hay nghe lời sếp là mối quan hệ hoàn toàn mâu thuẫn biện chứng muôn đời phải suy nghĩ.
Chị Nga vẫn đọc sách, trong cơ quan giờ sếp cũng biết, án mà giao cho chị Nga thì không có chuyện họp lẩu thắng cố để chốt hợp đồng, nên chị Nga toàn được giao các án xương để sếp không cần phải chốt. Làm án loại này với chị Nga cũng quen rồi, cái tòa Hằng Xái, án chị Nga trước khi giao, sếp đã liếc xem cần giao án gì.
Người ta nói chị Nga giỏi nhưng lại không chịu phát triển, chị Nga lại được cái bình an, chứ như anh Nam vẫn nghe sếp, đôi khi phải áy náy trong lòng. Chị Nga, anh Nam đều không có cửa phát triển, nhưng có cửa để lựa chọn cách sống, bình an trong lòng hay là bình an với sếp.
Ngày 8.4 …
Hoàng lại mở kinh doanh sang trường mầm non, nó bảo phục vụ con người là thiên chức của nó. Công chứng bất động sản ế ấm, giờ phải làm cái gì mà ngày nhu cầu càng nhiều không bị ế, chỉ có thể làm mầm non. Người ta vẫn cứ đẻ, nhu cầu giữ trẻ càng nhiều, nó quyết làm thêm mảng này.
Khánh thành trường rất hoành tráng, múa lân, văn nghệ, đồ chơi trẻ em phát miễn phí cho cả mấy khu phố, nó bảo đó là chiến lược quảng bá để bắt đầu một chương mới. Từ cái nhà hàng bia hơi to đùng bị ế trên diện tích sáu ngàn mét vuông, Hoàng đã đầu tư một trường mới với màu xanh, cây xanh, các cánh cửa màu xanh. Các cô giáo mặc đồng phục trắng xanh như cô tiên bước ra từ cổ tích.
Hoàng là mẫu người phải động đậy chân tay làm ăn kiếm tiền, không có tiền không chịu được, mọi việc pháp lý đều người nhà đứng, Hoàng là một ông chủ đích thực phía sau, Hoàng tạo ra các giá trị bằng cách nghĩ mới cho khát vọng làm ra tiền. Có tiền rồi, ở tòa nó chẳng áp lực gì cả, độc lập theo Hoàng là phải tự giàu sau đó án thì đúng mới xử, mặc dù Hoàng cũng biết cách hài hòa giữa đúng với đạt mục đích của các bên và được điều gì đó cần thiết mà không phải làm sai.
Có vụ tranh chấp hợp đồng đóng tàu lớn, Hoàng tham khảo hết từ trên dưới về quan điểm, báo cáo hướng phải xử với sếp, sếp bảo vụ này sếp lớn trên có hướng khác, Hoàng nói em vẫn sẽ phải xử đúng, nếu em sai gì em chịu trách nhiệm. Sếp bực lắm bảo Hoàng như vậy không ổn đâu, tao còn không dám cãi. Hoàng lên gặp sếp trên, báo cáo rõ ràng quan điểm, nếu xử khác sẽ sai, lên sếp trên này đỡ được nhưng còn giám đốc thẩm, rồi kết quả cũng không đạt được cho người nhờ. Hoàng bảo, em biết anh thế khó, anh có thể hứa với người ta, nhưng vụ này không được, hay anh nói họ tiếng em mời hai bên ngồi lại, hòa giải đi, chứ vụ này xử không khác được. Sếp trên bảo Hoàng ừ cứ xử theo chú đi họ không chịu hòa giải. Thế là Hoàng xử sơ thẩm, lên sếp trên giao án cho người của sếp xử sửa ngược lại toàn bộ án Hoàng.
Tưởng cú đó Hoàng thua đau, Hoàng thấy sếp nói cứ xử, ai đời lên chơi ngược lại. Mấy tháng sau người ta thấy án bị giám đốc thẩm, hủy phúc thẩm, giữ nguyên sơ thẩm của Hoàng. Hỏi Hoàng mày có trên đỡ à, Hoàng bảo có đếch, tao chỉ nói mày thôi nhá, vụ này tao được mày viết án hộ, chị Nga đã đồng ý, anh Nam cũng đồng quan điểm, luật nó thế, xử sai đâu được, họ giám đốc thẩm đúng, tao có quen đâu tòa cấp cao nào đâu, quan trọng phải đúng, mày với chị Nga bảo tao vậy tao làm, chứ có ai đỡ đếch đâu. Đừng tưởng mọi thứ đều quy ra tiền, tao không làm tiền gì vụ này cả, nhưng tao cũng không hy sinh để họ làm tiền trên lưng tao.
Sau vụ đó thì sếp trên, sếp dưới cay Hoàng lắm, Hoàng bị hủy thêm một vụ, sửa thêm hai vụ nữa, những tưởng Hoàng sẽ bị cho ăn hành. Kiểu này là sẽ nguy cơ không tái bổ nhiệm được, nhưng không hiểu sao các vụ đều được giám đốc thẩm trả lại công lý cho Hoàng, án Hoàng được giữ nguyên trở lại.
Đến này thì cả tỉnh rén Hoàng rồi, bảo án nó nó xử đúng rồi thì đừng bới lông tìm vết soi để hủy sửa, nếu không rồi nó cũng bật lại.
Đi đâu, ai nhắc đến chuyện Hoàng được trên đỡ, Hoàng chỉ nói đâu anh ơi, án em là có tham khảo chuyên môn của chị Nga, anh Nam và Hoàng không quên nhắc tên mình, em được cái chăm học hỏi nên xử nó lại đúng. Hoàng bảo tao có ơn trên nào đâu, xử thì theo luật mà làm, tao làm đúng theo mày, theo anh Nam, chị Nga, thế thì đếch ai sửa án tao được.
Hoàng nói thế, nhưng ngay cả anh Nam, chị Nga cũng nhỏ to bảo, không phải là đúng mà có điều gì đó làm cho cái đúng trong án Hoàng xử được bảo vệ. Ai cũng lờ mờ nghi ngại hiểu có điều gì đó, Hoàng lại bảo chẳng có gì cả.
Ngày 10.4 …
Cafe với cái Linh, nó bảo có chuyện lạ là Đoàn luật sư lên mạng thấy công ty em đăng logo tên công ty mà không có bên trên ghi đoàn luật sư, bảo công ty thì phải trực thuộc đoàn, thế là các ông bên ban chủ nhiệm lập biên bản bắt công ty làm đổi cái logo, mà luật đâu có quy định, người ta làm thương hiệu, quảng bá có sai trái gì đâu. Nhưng đoàn không có quyền quản lý cái logo nên đang gửi văn bản cho sở ngành kiểm tra, các anh có thấy lạ không.
Anh Trường có cái dáng vẻ am hiểu, có chất khái quát sự việc rất cao, anh bảo phàm những tay soi mỏi nhỏ nhen ích kỷ này là bọn chẳng có việc gì làm, suốt ngày chắc làm mấy án chỉ định với vài cái chia thừa kế, ly hôn, chúng nó rảnh. Loại luật sư này lại ghen ăn tức ở, tâm lý tự ti, nền tảng không có, chậm chạp già nua nên không muốn người khác hơn mình, đi đâu cũng muốn ra oai, hay lấy dĩ vãng để ăn mày, thích đám trẻ cung phụng quỵ lụy. Làm nghề chuyên môn nhưng lại ngáo quyền lực, có kẻ chạy chọt xin xỏ, có kẻ mua phiếu để vào ban chủ nhiệm lấy tiếng, đi đâu cũng khoe làm trong ban này ban kia, làm phó này trưởng kia ra oai, thực chất đoàn hội lại với nhau là giúp đỡ nhau, nhưng đám này nó chờ lên chức đoàn hội, quay lại cắn anh em đồng nghiệp ngay. Đám luật sư nhân cách quê mùa, hay hờn ghen tức tối, đám này thường không có việc làm, lấy động cơ khoe chút chức sắc với đồng nghiệp, mà đồng nghiệp bầu bọn này lên chơ phải đâu, hèn. Em thấy, các luật sư lừng lẫy về nghề ở khắp nơi, người ta không đi tranh đua mấy cái chức hữu danh vô thực đó, chứ đi chèn ép đồng nghiệp nó hèn hạ và bẩn thỉu.
Thực nghề nào cũng có người này người kia, không nghề nào đen ngòm hết, cũng không nghề nào sáng bừng cả, từng sự ti tiện hay tâm sáng của mỗi con người quyết định cái nghề của mình, kẻ nhỏ mọn hèn kèm thì có cho làm vua cũng chỉ là ông vua tồi. Cái Linh bảo nó vẫn thích làm luật sư, anh Long ủng hộ hết lòng, nên quyết tâm trở thành luật sư giỏi.
Anh Trường bảo, anh em mình vẫn muốn được như thằng Long trong vai trò chăn vịt. Người ta nói anh Long ẩn hiện như ma trong một vai trò mờ ảo nào đó liên quan đến quan tước, nhưng khi rủ đi cái áo choàng bí ẩn kia, anh như một người nông dân nhân từ đang chăn đàn vịt đồng hàng vạn con. Cái Linh nói, anh Long về với trại vịt thấy vui vẻ rạng ngời, em muốn thấy vậy, chứ đi làm bên tòa về thấy người kì bí như vấp phải đàn âm binh ác quỹ, không phải đang gặp đàn vịt bé nhỏ thơ ngây dạo đi trên cánh đồng đầy mùi thơm của đất của bùn.
Ngày 11.4 …
Từ Hằng Xái anh Nam gọi ra, bảo tay Tùng bạn anh Nam bị hốt rồi. Xong rồi mày ơi, khổ quá, tay Tú nó không tha thật, nó có bằng chứng hết, nó chơi lại, vụ này sếp tỉnh cũng không đỡ được, không thu xếp được.
Thực ra, chỉ cần sếp tỉnh với mấy ông ngậm tiền lão Tú trả lại, thì nó đã không cay quá mà tung hết chiêu ra, Tùng nhận có mấy trăm củ, trả lại hết rồi, nhưng giờ đến xin các quan trả lại cho Tú, thì mấy quan quay ngoắt không còn quen biết nữa, đời nó bạc thế. Anh Nam bảo, Tú nó có chứng cứ, quan trọng là tiền về lại tay, nếu không các cụ cũng mệt. Vậy là từ cái hồi ở nhà hàng Hương Xuân ấy, sếp có hứa giúp Tùng mà cũng không giúp nổi, giờ thì bể thật rồi.
Nghe xong anh Nam thì anh Long vào phòng, nói anh Trường với mình cùng xem qua các góp ý, kiến nghị về chuyện tổ chức Tòa án. Anh Trường bảo, Tòa mình giờ muốn thay đổi thành các tòa chuyên môn, nhưng lại chưa thay đổi vấn đề mô hình, rồi không khéo lại thêm rắc rối tốn người tốn của. Án sở hữu trí tuệ chẳng hạn, có tỉnh cả năm không có vụ nào, lập riêng cái tòa mà tế nhau à. Chẳng hạn thế, có án hành chính, dân ngoan, cả năm có hai vụ cũng lập riêng cái tòa, cũng để tế nhau vô cùng lãng phí. Ngay giờ các tòa cũng phân tòa chuyên trách, nhưng phân ra rồi lại ông thẩm phán tòa lao động đi xử hình sự, ông hành chính đi xử kinh doanh thương mại, nó rối tung rối mù. Có muốn làm thì làm tách ra, ở ta cứ phải làm theo khu vực, không thuộc hành chính địa phương. Nhưng vậy thì toàn diện thay đổi, từ tố tụng tới tổ chức, chứ thay cái tổ chức xong mà không thay tố tụng thì hỏng bét. Rồi tổ chức tố tụng dân thì phải liên kết tố tụng hình, đấy cả núi vấn đề, chứ các ông cứ chém cho có chút gió, nói đề xuất cho oai chứ có thực tế đâu. Để đấy, anh mày sẽ cùng có một số ý kiến, nhưng phải thực chất, chứ đưa ra ai cho đổi không mới là chuyện.
Thay đổi tổ chức Tòa án động đậy đến nhiều vấn đề chứ không phải chỉ thay đổi cái ghế ngồi với tên phòng làm việc. Muốn nhanh phải từ từ, chú mày trợ lý sếp tổng, để anh cố vấn thêm cho.
[đây là nhật ký hư cấu, được viết bởi một người đã có dịp đi cùng các sự thật của cuộc sống nghề luật]
 
Công nhận nghe mỗi nghề lại có những góc khuất không thể ngờ được.
 
Top